Mùa nắng nóng, đặc biệt là vào những tháng cao điểm, nhiệt độ nước trong ao nuôi tôm có thể tăng cao, gây ra hiện tượng “nóng đáy”. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe tôm mà còn tạo điều kiện cho khí độc và mầm bệnh phát triển, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người nuôi. Việc xử lý nóng đáy ao nuôi tôm là một kỹ thuật quan trọng, giúp duy trì môi trường sống lý tưởng và đảm bảo năng suất.
1. Phương pháp xử lý nóng đáy ao nuôi tôm

Khi nhận thấy dấu hiệu ao bị nóng đáy (nước ấm, tôm nổi đầu, bỏ ăn), bà con cần hành động ngay lập tức để giảm thiểu rủi ro.
- Ngưng cho ăn ngay: Đây là biện pháp tức thời để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa của tôm và hạn chế lượng thức ăn thừa lắng xuống đáy. Tôm sẽ được giảm tải gánh nặng tiêu thụ thức ăn trong môi trường thiếu oxy và nhiệt độ cao.
- Tăng cường sục khí và oxy đáy: Chạy máy sục khí mạnh hơn bình thường để tạo dòng đối lưu nước, giúp không khí lưu thông và giải phóng nhiệt từ đáy ao lên mặt nước. Điều này cũng giúp đẩy khí độc và bùn thải về các khu vực xả.
- Bổ sung nước mới: Cấp thêm nước mát đã được xử lý từ ao lắng vào ao nuôi. Nước mới sẽ giúp hạ nhiệt độ tổng thể của ao và bổ sung lượng oxy hòa tan.
- Sử dụng chế phẩm sinh học: Sử dụng vôi Dolomite và zeolite để hút khí độc và giảm nhiệt độ đáy. Sau đó, bổ sung men vi sinh xử lý đáy để phân hủy chất hữu cơ, cân bằng hệ vi sinh vật và ổn định môi trường.
- Giảm bức xạ mặt trời: Dùng lưới che nắng hoặc màn lưới màu đen căng phía trên mặt ao để hạn chế ánh nắng trực tiếp chiếu vào, giúp nhiệt độ nước được duy trì ở mức ổn định hơn.
2. Lợi ích của xử lý nóng đáy ao nuôi tôm

- Cải thiện chất lượng nước:
- Phân hủy chất hữu cơ tích tụ, thức ăn thừa và phân tôm, từ đó làm sạch đáy ao và giảm mùi hôi.
- Làm giảm hàm lượng các khí độc như NH3 (Amoniac), H2S (Hydro sulfide), NO2 (Nitrit), giúp môi trường ao nuôi trở nên trong lành và an toàn hơn.
- Ổn định pH và các thông số môi trường khác, tạo điều kiện thuận lợi cho tôm phát triển.
- Ngăn ngừa bệnh tật:
- Loại bỏ các ký sinh trùng, vi khuẩn và nấm có hại trú ngụ trong lớp bùn đáy. Điều này giúp giảm nguy cơ tôm mắc các bệnh nguy hiểm như phân trắng, đen mang, hoại tử gan tụy.
- Ngăn chặn sự phát triển của tảo độc do môi trường không bị mất cân bằng dinh dưỡng.
- Tăng cường sức khỏe và hiệu suất nuôi:
- Giúp tôm khỏe mạnh, tránh tình trạng còi cọc và chậm lớn do stress từ môi trường.
- Nâng cao sức đề kháng của tôm, giúp chúng chống chọi tốt hơn với các tác nhân gây bệnh.
- Cải thiện tỷ lệ chuyển đổi thức ăn (FCR), giúp tôm hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, tiết kiệm chi phí thức ăn.
3. Chi phí cho xử lý nóng đáy ao nuôi tôm

Chi phí cho việc xử lý nóng đáy ao nuôi tôm phụ thuộc vào nhiều yếu tố như quy mô ao, phương pháp áp dụng và mức độ nghiêm trọng của vấn đề.
- Các yếu tố ảnh hưởng đến chi phí:
- Quy mô ao nuôi: Diện tích ao càng lớn, chi phí đầu tư ban đầu cho thiết bị và vật tư càng cao.
- Phương pháp xử lý: Các phương pháp có chi phí đầu tư khác nhau, từ việc sử dụng chế phẩm sinh học giá rẻ đến lắp đặt hệ thống sục khí và lưới che tốn kém hơn.
- Mức độ nóng: Khi tình trạng nóng đáy nghiêm trọng, bà con sẽ cần đầu tư nhiều hơn cho các giải pháp hiệu quả tức thì.
- Các biện pháp và chi phí liên quan:
- Lắp đặt hệ thống sục khí: Chi phí ban đầu cho máy sục khí, đường ống và vật tư có thể khá cao, nhưng đây là khoản đầu tư lâu dài mang lại hiệu quả vượt trội trong việc đối lưu nước và cung cấp oxy.
- Phủ lưới chống nóng: Chi phí tùy thuộc vào diện tích và loại lưới, có thể lên đến hàng trăm triệu đồng cho mỗi hecta. Tuy nhiên, hiệu quả giảm nhiệt của lưới che là rất rõ rệt.
- Sử dụng vôi và hóa chất: Chi phí cho vôi, zeolite và các chế phẩm sinh học thường thấp hơn so với chi phí lắp đặt thiết bị. Đây là các biện pháp hiệu quả về mặt chi phí và dễ thực hiện.
- Vận hành và bảo trì: Chi phí điện cho máy sục khí và chi phí nhân công để kiểm tra, vận hành hệ thống cũng là một phần quan trọng cần tính đến.
Lời khuyên
Để đạt được hiệu quả tốt nhất và tiết kiệm chi phí về lâu dài, bà con nên kết hợp nhiều phương pháp xử lý. Hãy thường xuyên kiểm tra đáy ao và áp dụng các biện pháp phòng ngừa ngay từ đầu thay vì chờ đến khi ao bị nóng đáy mới xử lý. Đầu tư vào các thiết bị như máy sục khí sẽ mang lại hiệu quả lâu dài, giúp duy trì môi trường ao nuôi ổn định, giảm thiểu rủi ro và tăng lợi nhuận.
